Seinstelsels
De Nederlandse Rhijnspoorweg-Maatschappij (NRS) was opgericht
met vooral Engels kapitaal. Daarom was het niet vreemd dat het seinwezen
van Engelse origine was. Tussen Gouda en Den Haag was een elektrische telegraaf
in gebruik, met armseinen bij stations en grotere bruggen. De toegepaste
systemen weken af van de technieken die de andere spoorwegmaatschappijen
hanteerden. In 1874 was overal bij de NRS blokstelsel ingevoerd.
Na de overname van de NRS-lijnen door de Maatschappij tot Exploitatie van
Staatsspoorwegen (SS) in 1890 werd de beveiliging geleidelijk aangepast;
tussen 1907 en 1916 gebeurde dat op de lijn Gouda - Den Haag met de invoering
van het SS-blokstelsel III.
Op de lijn Gouda - Den Haag begon in mei 1909 een proef met
een Engelse voorloper van 'automatische treinbeïnvloeding', dat bestond
uit elektrische en mechanische onderdelen. In het midden van het spoor.lag
een contactrail, waardoor een bel of fluit in werking gesteld kon worden
als de machinist een onveilig sein passeerde. Voor dit systeem 'Great Western'
waren de locomotieven 848, 852, 870, 871, 889 (later 874) en 909 van het
depot Den Haag aangepast. Ook 18 seinen langs het traject kregen extra voorzieningen.
Het experiment is tijdens de Eerste Wereldoorlog afgebroken, waarschijnlijk
wegens niet leverbare batterijen.
(Een gedetailleerde beschrijving door R.T. Jongerius is
te vinden in het tijdschrijft Op de Rails, mei 1979, pagina 141 t/m 147.)
Modernisering van de beveiliging:
* Zoetermeer Oost - Zuidplaspolder:
op 11 mei 1962 automatisch blokstelsel met lichtseinen voor dubbelspoor
(treinen rijden beveiligd rechts).
Posten in Bleiswijk en Zevenhuizen vervielen.
* Zoetermeer Oost - Moordrecht aansluiting:
op 30 september 1962 automatisch blokstelsel voor dubbelspoor (op 29 maart
1963 met mogelijkheid tot beveiligd linkerspoor rijden). Post Zuidplaspolder
verviel.
* Zoetermeer Oost - Voorburg:
op 29 maart 1963 automatisch blokstelsel voor dubbelspoor met mogelijkheid
tot beveiligd linkerspoor rijden.
* Voorburg - Binckhorst:
op 5 mei 1968 automatisch blokstelsel voor dubbelspoor met mogelijkheid
tot beveiligd linkerspoor rijden.
* station Den Haag CS:
op 30 september 1973 NX. ATB op 23 mei 1976 in bedrijf gesteld.
* station Gouda:
op 30 september 1962 NX. ATB in bedrijf op 20 december 1973.
ATB tussen Moordrecht aansluiting en Binckhorst is in dienst gekomen op
18 november1974.
Op 18 november 1990 kwam een computergestuurde beveiliging (Elektronisch
Bediendings Post, EBP) in dienst voor het traject Utrecht - Moordrecht
aansluiting, die de NX-post in Gouda overbodig maakte.
De bediening en de signalering van de relaisbeveiligingen te Zoetermeer
Oost, Binckhorst en post T Den Haag Centraal zijn op 11 februari 2000
overgebracht naar Den Haag Procesleiding en toen omgezet op EBP (Elektronische
Bedien Post).
De grens tussen de verkeersleidingsgebieden van Den Haag en Utrecht ligt ten westen van Moordrecht aansluiting (Utrecht bedient nog de overloopwissels Zevenhuizen).
Bronnen:
Op de Rails
- okt/nov/dec 1978. Het seinwezen bij de NRS, pag. 267-273, 303-312, 342-349.
- mei 1979. ATB anno 1900, pag. 141-147.
- december 1980. De beveiligingen bij de Nederlandse Spoorwegen (speciaal
nummer).
