Tips bij 'Vrolijk'
Naar aanleiding van het prentenboek Vrolijk kunnen veel activiteiten worden ontplooid met kinderen in alle leeftijden. Hier worden een aantal ideeën besproken.
Door op een creatieve en kunstzinnige manier bezig te zijn met het onderwerp conflicten, kan het inzicht van kinderen in zichzelf
en elkaar op een positieve, speelse manier worden vergroot.
Vissen tekenen met gevoel
De opdracht is: teken een vis met gevoel.
De kinderen mogen zelf kiezen welk gevoel ze gaan uitbeelden.
Het zijn fantasievissen. Ze bestaan dus niet echt.
Een vis is eigenlijk een gezicht met een staart.
Het gevoel kun je goed laten zien met de ogen en de mond.
Ook de kleuren kunnen helpen een gevoel uit te drukken.
De mooiste resultaten krijg je met expressief materiaal zoals verf, oliepastelkrijt of ecoline.
Als kinderen eerst ideeën bedenken door middel van schetsen met een potlood, kunnen ze zich op de uiteindelijke tekening vaak beter concentreren.
5-10 minuten schetsen is genoeg.
Een vis maken van papier-maché
Benodigdheden:
- ballonnen in verschillende vormen
- behanglijm (niet te dun aanmaken)
- verschillende kleuren crêpepapier en vliegerpapier.
- brede kwast
- voor de tweede ronde: verf en penselen
De kinderen kiezen zelf welk gevoel ze willen uitbeelden.
Ze zoeken stukken crêpepapier en vliegerpapier bij elkaar in de kleuren die bij het gevoel passen.
De basis voor de vis is een opgeblazen ballon. Knip of scheur het gekleurde papier in stukken.
Smeer lijm op de ballon en plak de ballon helemaal vol met stukken papier.
Met de kwast kun je lijm smeren over het papier dat al is opgeplakt. Al het papier moet doordrenkt zijn van lijm.
Als het klaar is kun je de ballon laten drogen aan een waslijn.
Als hij droog is kunnen er vinnen en een staart en eventueel schubben op geplakt worden. De schubben, de mond en de ogen kunnen geschilderd worden.
Laat de kinderen zo veel mogelijk zelf bepalen hoe de vis eruitziet.
Verhalen verzinnen
Kinderen vertellen zelf verhalen bij een vis.
Vraag ze bijvoorbeeld:
'Waarom is de jaloerse vis jaloers?'
'Wat is er gebeurd dat de bedroefde vis zo verdrietig is?'
Dit kan tijdens een gesprek, maar ze kunnen het verhaal ook opschrijven.
Gevoelens uitbeelden
De kinderen beelden een gevoel uit.
Het is toneelspelen. Als je uit moet beelden dat je zenuwachtig bent, gaat dat beter als je aan iets denkt waar je zenuwachtig over bent.
Foto's maken
Kinderen kunnen foto's maken van kinderen die een gevoel uitbeelden.
Dat kan het beste in een aparte ruimte of achter een scherm. Dan kunnen ze zich beter concentreren.
Praten over gevoelens
Door met kinderen over gevoelens te praten krijgen ze meer inzicht in zichzelf en in elkaar.
Je laat bijvoorbeeld de boze vis zien en vraagt:
Wie is er wel eens boos? Wil je ook vertellen waardoor dat kwam?
En ben je wel eens blij? Of dapper? Wat was er gebeurd?
Hoe voelde je je toen? Was je trots?
Het gesprek kan telkens weer anders verlopen. Laat het leiden door wat de kinderen vertellen.
Laat telkens de bijbehorende vis zien.
Benoemen van gevoelens
Als er iets gebeurd is waar je over wilt praten, kan het helpen het gevoel te benoemen.
Wat is er aan de hand? Ben je boos? Ben je verdrietig? Ben je gelukkig?
Kinderen vinden het soms eng om over hun eigen gevoel te praten.
Het voelt veel veiliger om een afbeelding aan te wijzen die een gevoel uitbeeldt.
Dat kan kinderen helpen over hun gevoelens te praten en ze krijgen daardoor meer inzicht.
Er kan ook een verhaal uit een boek voorgelezen worden, waarbij de kinderen de gevoelens moeten benoemen.
Je eigen gevoelverhaal
Kinderen kunnen hun eigen gevoelverhaal samenstellen.
Bijvoorbeeld: eerst was ik kwaad, toen verdrietig, vervolgens boos op mezelf en nu ga ik dapper proberen verder te komen. Ik mag trots zijn op mezelf.
Een mindmap maken
Een mindmap ziet eruit als een dwarsdoorsnede van een boom. In de stam zet je het gevoel.
Vanuit de stam teken je takken, elk in een andere kleur. Elke tak krijgt een woord dat het kind betrekking vindt hebben op het gevoel.
Belangrijke takken zijn dikker dan onbelangrijke takken.
De tak kan zich weer splitsen in nieuwe takken waarin nieuwe associaties staan.
Versier de mindmap met tekeningen.
Zoek verschillen tussen verwante gevoelens
Vraag aan kinderen of ze het verschil weten tussen bijvoorbeeld 'blij' en 'gelukkig' en 'vrolijk'.
Laat ze voorbeelden zoeken waar ze blij of vrolijk van zijn geworden.
Zoals:
- ik ben blij met mijn nieuwe schoenen.
- ik ben gelukkig omdat iemand van me houdt.
- ik ben vrolijk als ik samen met mijn vriendinnen moet lachen.
Workshops en lezingen door Mies van Hout
Mies van Hout geeft kunst-vissen-workshops aan kinderen.
Ze legt kinderen uit hoe ze vissen met gevoel kunnen tekenen en ze geeft aanwijzingen tijdens het tekenen. Voor materiaal wordt gezorgd.
De kinderen mogen tekenen met echt kunstenaarskrijt op zwart papier.
Lezingen voor volwassenen zijn ook mogelijk.
De lezingen en workshops zijn te boeken bij Stichting Schrijvers School en Samenleving.