In bijna elke gemeenschap bestaat het concept van hekserij als het geloof dat er individuen bestaan die beschikken over uitzonderlijke krachten. Het geloof in hekserij hoort bij een magisch wereldbeeld dat machten en krachten die door sommige uitverkorenen aangewend kunnen worden, als inherent beschouwt aan het universum. Die uitverkorenen worden wel heks genoemd, of magier, sjamaan, medicijnman. Door al hun vreemdsoortige vaardigheden zijn deze mensen vaak angstaanjagende figuren, van wie wordt aangenomen dat zij van gedaante kunnen veranderen en kunnen vliegen, dat zij iemand kunnen betoveren en bedriegen. Ze zijn het onderwerp van folklore in talrijke landen en werden vaak gebruikt als zondebok voor het onbegrepene en onverwachte.
Verscheidene vormen van geloof in hekserij komen voor van India tot aan de Stille Oceaan, maar de meeste zijn in Afrika terug te vinden. In Europa werd hekserij tussen de vijftiende en achttiende eeuw gezien als een georganiseerde ketterse sekte die zich lijnrecht tegenover het christelijke geloof opstelde. In deze periode beschikten heksen, zogenaamd, over de krachten van het kwaad, omdat zij handlangers waren van de duivel. Een groot aantal Europeanen uit alle sociale lagen van de bevolking geloofde in het bestaan van heksen en hekserij was een misdaad: mensen werden vervolgd en ter dood gebracht, de Europese heksenjacht waaide zelfs over naar de Amerikaanse kolonien in de zeventiende eeuw.
De definities van 'heks' en 'hekserij zijn per gemeenschap verschillend en er bestaat geen perfecte beschrijving waar iedereen het mee eens is. Het steriotype van de heks wordt vaak gezien als een oude vrouw, al kan ze ook uitzonderlijk mooi zijn en onschuldige mannen een rad voor de ogen draaien met haar charmes. Ze kan verschillende vermommingen aannemen om te bedriegen. In Afrika wordt geloofd dat ze zich voed met mensenvlees. Vrijwel altijd heeft ze het vermogen zichzelf en anderen van vorm te veranderen. Door haar vorm of substantie te veranderen, kan ze verschijnen in menselijke gedaante, als een dier, of als een gevoel van angst en gruwel. Ook kan ze zich onzichtbaar maken en kan ze vliegen, meestal op een bezemsteel.
Een heks kan op twee plaatsen tegelijk aanwezig zijn: ze kan 's nachts haar toverkunsten ten uitvoer brengen en tegelijkertijd zoet in haar bed liggen te slapen.

De Yoruba's in Nigeria geloven dat heksen over het algemeen vrouwen zijn die 's nachts rondvliegen, op weg naar geheime ontmoetingsplaatsen. Zij worden geassocieerd met vogels, vooral met nachtzwaluwen en ze zuigen het bloed uit hun slachtoffers tot de dood erop volgt. Volgens de Ibo's, ook uit Nigeria, vliegen de heksen als vuurbollen of nachtvogels naar hun bijeenkomsten. Heksen zijn niet helemaal menselijk. Ze worden geassocieerd met de duisternis, de nacht en de ommekeer van normaal menselijk leven. Een heks zou een jaloerse buur kunnen zijn die je kwaad wenst, of de jaloezie zelf, als een machtige vector van het kwaad die elke vorm kan aannemen. Hekserij vertegenwoordigt vaak hebzucht, morele ontwrichting, corruptie, of onbeantwoorde liefde en wordt in verband gebracht met seksualiteit. Ze zijn, kort gezegd, immoreel.
Heksen beschikken ook over bovennatuurlijke krachten en kennis van planten en 'giftige' kruiden. Een heks is een mens die een niet-menselijke bron van macht incorpoteert. Hoe een heks haar macht verwerft, varieert: volgens christelijke intellectuelen in de periode van de heksenjacht sluit zij een pact met de duivel; op andere plaatsen dacht men dat de macht verworven werd door een associatie met roofdieren, of door het aanleren van vaardigheden; soms wordt hij geerfd, zoals in de Afrikaanse gemeenschap van de Azandes. De kwade macht van heksen kan onmiddelijk op het slachtoffer werken, maar de werking ervan kan ook uitgesteld zijn. Heksen worden herkend aan bepaalde merktekens, zoals een rood oog, of een duivelskenmerk; of aan een slang in hun buik of een andere toversubstantie