Utrecht    Nederlandse geschiedenis    Middeleeuwse geschiedenis    Informatiesites    Bibliotheken

links: Theekoepel in Park Oog in Al, midden: Catharijneconvent, rechts: Domtoren; foto's links en midden: Fotodienst Gemeente Utrecht

• Gemeente Utrecht
• Utrecht-West - website met de wijken Oog-in-Al, Lombok, Nieuw Engeland en Schepenbuurt
• Het Wilde Westen - een organisatie voor culturele activiteiten en cursussen in Oog-in-Al
• Overvecht - gemeentelijke website over het groen in deze naoorlogse wijk, met daarnaast wijkinformatie
• Provincie Utrecht
• Jaarbeurs - sinds 1916 is de Jaarbeurs van steeds groter (ook nationaal) economisch belang geworden
• Historische Vereniging Oud-Utrecht - opgericht in 1923
• Het Utrechts Archief - met zowel de gemeentelijke als provinciale archieven, zie ook de pagina over Utrechtse geschiedenis
• Federatie Stichts Cultureel Erfgoed
• Centraal Museum - behalve kunst ook een collectie over de Utrechtse geschiedenis
• Museum Het Catharijneconvent - museum voor de geschiedenis van de christelijke kunst in de Nederlanden
• Utrechts Museumkwartier - de zuidelijke helft van de Utrechtse binnenstad telt verschillende musea (Catharijneconvent, Centraal Museum, Universiteitsmuseum, Aboriginal Art Museum, de oude sterrenwacht Sonnenborgh)
• Kerken kijken in Utrecht - behalve een bezoek 's zomers kan men op deze website het hele jaar door de panoramaopnamen bekijken van de verschillende historische kerken in het centrum van Utrecht 
• SABINE - een database met een online bibliografie van de Utrechtse geschiedenis
• Universiteit Utrecht - opgericht in 1634
• Universiteit voor Humanistiek
• Hogeschool voor Kunsten Utrecht - met onder andere het Utrechts Conservatorium
• TivoliVredenburg - al meer dan 25 jaar bekend om de rijke programmering in spraakmakende architectuur, in 2014 heropend met nieuwe zalen
• Holland Festival Oude Muziek - ook al vele jaren een gerenommeerd festival, met een jaarlijks netwerk voor concerten op historische locaties in stad en provincie Utrecht
• Utrecht Muziekstad, "Città della Musica" - concertagenda van vooral Utrechtse kerken
• Kunsthuis Utrecht - website over kunst in Utrecht: toneel, muziek, dans, fotografie, beeldende kunst
• Springdance - jaarlijks internationaal dansfestival met nieuwe balletten
• Culturele Zondagen - een aantal zondagen met activiteiten rond één thema op vele en vaak verrassende locaties
• Evenementen in Utrecht
• Utrecht te voet - wandelroutes in en rond Utrecht

Utrecht    Nederlandse geschiedenis    Middeleeuwse geschiedenis    Informatiesites    Bibliotheken

• Instituut voor Nederlandse Geschiedenis (ING), Den Haag
• Archiefnet - website van de Nederlandse archieven
• Het Nationaal Archief, Den Haag - voorheen Algemeen Rijksarchief; de Derde Afdeling is het Rijksarchief in Zuid-Holland
• Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG), Amsterdam - niet alleen de socialisten in Nederland, maar ook de archieven van de internationale communistische beweging
• Internationaal Informatiecentrum en Archief voor de Vrouwenbeweging (IIAV), Amsterdam
• Katholiek Documentatie Centrum (KDC), Nijmegen - archieven voor de geschiedenis van de Nederlandse katholieken
• Nederlandsch Economisch-Historisch Archief (NEHA), Amsterdam
• Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde, Leiden - opgericht in 1851; gericht op West-Indië en Zuidoost-Azië
• Koninklijk Nederlands Historisch Genootschap (KNHG), Den Haag - opgericht te Utrecht in 1845
• ArcheologieNet - archeologie in Nederland
• Meertens Instituut, Amsterdam - het nationale instituut voor onderzoek naar volkscultuur
• Historisch Nieuwsblad - een levendig tijdschrift over Nederlandse en algemene geschiedenis
• Historisch Huis - website met vele weblinks voor algemene Nederlandse geschiedenis
• Cultuurwijzer - site van Digitaal Erfgoed Nederland, met onder andere de Utrechtse Universiteitsbibliotheek en het Volksbuurtmuseum van Wijk C in Utrecht
• Geheugen van Nederland - site met gedigitaliseerde versies van historische bronnen, onder andere van het IISG
• Digitale Bibliografie Nederlandse Geschiedenis - een initiatief van de Koninklijke Bibliotheek en het ING

Voor het lezen van oud schrift is er een elementaire handleiding op de bladzijde over Nederlandse paleografie.

Utrecht    Nederlandse geschiedenis    Middeleeuwse geschiedenis    Informatiesites    Bibliotheken

De cisterciënserabdij van Sénanque - eigen foto, juni 1980

• Monumenta Germaniae Historica, München - onderzoeksinstituut, opgericht in 1819, voor middeleeuwse geschiedenis, met beroemde bronnenreeksen (deels nu ook gedigitaliseerd) en een rijke bibliotheek
• Stephan-Kuttner-Institute of Medieval Canon Law, München - onderzoeksinstituut voor middeleeuws kerkelijk recht; zie ook de pagina Canoniek recht
• Onderzoeksschool Mediëvistiek - middeleeuwse studies bij zes samenwerkende Nederlandse universiteiten
• Utrecht Centre for Medieval Studies
• Bibliotheca Neerlandica Manuscripta, Leiden - de notities van Willem de Vreese over middelnederlandse teksten groeiden uit tot een database over duizenden handschriften; zie ook de site over Nederlandse literatuurgeschiedenis
• Firapeel - vereniging voor mediëvistiek, opgericht in 1984, genoemd naar de panter uit het dierepos "Van de vos Reynaerde"
• Brandaan - website over de Middeleeuwen, Universiteit van Amsterdam
• Société des Bollandistes, Brussel - al sinds de zeventiende eeuw onderzoekt dit genootschap heiligenlevens
• Vita Religiosa - een rijke site, naar wens in het Engels, Duits of Frans, over middeleeuwse monastieke orden en congregaties
• Monastic Matrix - website met monasticon voor vrouwelijke religieuzen in heel middeleeuws Europa
• Franciscaanse auteurs, 13e-18e eeuw - website van Bart Roest en Maarten van der Heijden over Franciscanen, hun geschriften en middeleeuwse religie, speciaal ook over middeleeuwse prediking
• Franciscan Archive - site over de Franciscanen met links naar historische documenten
• Dominican History - een Amerikaanse website over de historie van de Dominicanen, zie ook Dominicaanse geschiedenis
• École Nationale des Chartes, Parijs- sinds 1821 beroemde opleiding in de archivistiek en historische hulpwetenschappen (oorkondenleer, oud schrift, chronologie, heraldiek, etc.)
• Institut des Recherches sur l'Histoire des Textes (IRHT), Parijs-Orléans - internationaal centrum voor tekstedities met verschillende gegevensbestanden over handschriften
• École des Hautes Etudes en Sciences Sociales, Parijs - ook aan de EHESS is er aandacht voor de Middeleeuwen, speciaal bij de Groupe d'Anthropologie Historique de l'Occident Médiéval en de Groupe d'Anthropologie Scolastique
• Ménestrel, un réseau des médiévistes - veel goede links - met commentaar - van en naar de Franse en internationale mediëvistiek
• Germania Sacra  - online database met geestelijken in het Duitse Rijk bij het Max-Planck-Institut für Geschichte, Göttingen
• Regesta Imperii - een online versie van dit repertorium van Duitse keizerlijke en koninklijke oorkonden, met bovendien een zeer nuttige bibliografische database
• Mediaevum - een uitstekende portalsite voor Duitse en algemene mediëvistiek, met nadruk op de germanistiek
• Virtuelle Bibliothek Mittelalterliche Geschichte - een zeer informatieve website te Erlangen
• Geschichtliche Hilfswissenschaften, München - site voor historische hulpwetenschappen, onderdeel van de Virtual Library-History
• Manuscripta Mediaevalia - website te Marburg voor catalogi van middeleeuwse handschriften in Duitse bibliotheken
• Links für Handschriftenbearbeiter - de veelomvattende Weense collectie links naar en over middeleeuwse handschriften
• Latin manuscript books before 1600 - online versie bij de MGH van Kristeller's overzicht van handschriftencatalogi
• NetSerf - Amerikaanse site voor middeleeuwse geschiedenis, met de nodige teksten
• The Labyrinth - een website van de Georgetown University
• Online Resource Book for Medieval Studies - wellicht de omvangrijkste online-verzameling middeleeuwse teksten
• SunSITE
• Reti Medievali - vooral Italiaanse mediëvistiek en de Calendario, een wereldwijd overzicht van mediëvistische congressen

Meer websites over mediëvistiek geeft een overzicht van de Utrechtse Letterenbibliotheek

Utrecht    Nederlandse geschiedenis    Middeleeuwse geschiedenis    Informatiesites    Bibliotheken

• Metacrawler - een oudere alternatieve mogelijkheid om een -beperkt- aantal zoekmachines te combineren
• Virtual Library - zie voor geschiedenis VL-History
• Open Directory - van wisselende kwaliteit, maar niet te versmaden
• Britannica-site - helaas geen volledige online versie van deze encyclopedie, maar de site biedt meer dan alleen de Britannica
• Zoekpagina - overzicht van zoekmachines op het Internet
• Zoeken  - de Vereniging van Openbare Bibliotheken heeft de selectie van Nederlandse informatieve sites van het oude NL-Menu (KB/SURFNET) overgenomen, met Aquabrowser voor associatief zoeken

Utrecht    Nederlandse geschiedenis    Middeleeuwse geschiedenis    Informatiesites    Bibliotheken

• Universiteitsbibliotheek Utrecht - of direct naar de catalogus met de fraaie naam Aleph
• Universiteitsbibliotheek Leiden - de rijke bibliotheek van de oudste universiteit in de Noordelijke Nederlanden (1575)
• Universiteitsbibliotheek Nijmegen - niet zo oud (1923), maar niettemin de aandacht waard
• Koninklijke Bibliotheek, Den Haag - Nationale Bibliotheek van Nederland, met de subsite Bibliopolis over boekgeschiedenis
• Nationale bibliotheken en metacatalogi - ook zoekmogelijkheden in meerdere catalogi tegelijk
• The European Library - een metacatalogus van steeds meer Europese nationale bibliotheken
• Koninklijke Bibliotheek Albert I, Brussel - de nationale bibliotheek van België
• LIBIS - een netwerk van catalogi van Vlaamse bibliotheken, verzorgd te Leuven
• Anet Bibliotheeknetwerk - catalogi en bestanden van tien wetenschappelijke bibliotheken te Antwerpen
• Stadsbibliotheek Antwerpen - een prachtige bibliotheek met een gevarieerde collectie
• Museum Plantin-Moretus, Antwerpen - een museum van de boekdrukkunst op een zeer historische plek
• Universiteitsbibliotheek, Leuven - na de branden van 1914 en 1940 is deze bibliotheek steeds weer opgebouwd
• Bibliothèque Nationale de France, Parijs
• Catalogue collectif de France - de collectieve catalogus van Franse bibliotheken
• British Library, Londen
• The Warburg Institute, Londen - een kunsthistorisch instituut met een zeer gevarieerde bibliotheek, oorspronkelijk de collectie van Aby Warburg; onderdeel van de University of London, School of Advanced Studies
• Cambridge University Library
• Die Deutsche Bibliothek, Berlijn
• Staatsbibliothek zu Berlin Preussischer Kulturbesitz - met vele handschriften en oude drukken
• Bayerische Staatsbibliothek, München - één van Europa's grootste en rijkste  bibliotheken
• Universitätsbibliothek Tübingen - een veelzijdige bibliotheek met veel oude drukken
• Herzog-August-Bibliothek, Wolfenbüttel - een prachtige bibliotheek met veel uit en over Nederland in de collectie
• Karlsruher Virtueller Katalog - dé weg naar miljoenen boeken in verschillende landen en Duitstalige regionale catalogi, tot en met zeventiende-eeuwse Duitse drukken in de VD17
• Kirchlicher Verbundkatalog - een meta-catalogus voor 71 Duitse bibliotheken op het gebied van theologie en kerkgeschiedenis, de Arbeitsgemeinschaft Katholisch-Theologischer Bibliotheken
• Virtuelle Katalog Theologie und Kirche - een meta-catalogus van nog meer kerkelijke Duitse en Oostenrijkse bibliotheken
• The New York Public Library
• Columbia University Libraries, New York - de benaming bevat terecht het meervoud bibliotheken
• MELVYL - de meta-catalogus van een groep wetenschappeljke bibliotheken in Californië
• Biblioteca Apostolica Vaticana - de Vaticaanse Bibliotheek met vele bijzondere middeleeuwse handschriften
• URBS - Unione Romana Biblioteche Scientifiche, een samenwerkingsverband van onderzoeksinstituten te Rome waaronder het Deutsches Archäologisches Institut en de École Française
• Servizio Bibliografico Nazionale (SBN) - de site voor de collectieve catalogi van Italiaanse staats- en stadsbibliotheken
• Centro Interbibliotecario, Università degli Studi di Bologna - de bibliotheek van de oudste universiteit ter wereld
• Libdex - een site met links naar tienduizenden bibliotheken wereldwijd

Uiteraard zijn er ook virtuele bibliotheken:

• Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL) - een elektronische collectie Nederlandse teksten uit vele eeuwen, inclusief Friese, Limburgse, Surinaamse en Zuido-Afrikaanse literatuur
• Projekt Gutenberg-DE - 50.000 (vertaalde) teksten van meer dan vierhonderd auteurs van de Oudheid tot de 20e eeuw
• Letteratura Italiana - een verzameling teksten uit de Italiaanse letterkunde; bestanden in PDF-formaat
• Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes - niet alleen veel Spaanse teksten, maar ook muziek
• Bibliotheca Augustana - fraai vormgegeven site van Ulrich Harsch te Augsburg met literaire teksten uit vele eeuwen in klassieke en moderne talen (Grieks, Latijn, Engels, Frans, Duits, Italiaans, Spaans, Portugees, Pools, Russisch en Jiddisch)
• Gallica - onderdeel van de website van de Bibliothèque Nationale de France met duizenden teksten, ook (oude) tijdschriften
• Bibliotheca Classica Selecta - site over de Oudheid bij de Université Catholique, Louvain-la-Neuve, met vele teksten en links
• Bibliotheca Europeana - een initiatief voor een Europese online bibliotheek, in bedrijf vanaf november 2008
• The Online Books Page - het ultieme overzicht van duizenden Engelse teksten, met links naar sites voor vele andere talen

Utrecht    Nederlandse geschiedenis    Middeleeuwse geschiedenis    Informatiesites    Bibliotheken