Ago ergo sum : Ik doe dus ik ben

Het menselijk handelen vanuit existentieel-psychologisch gezichtspunt.




Korte inhoudsopgave


Inleiding: Ago ergo sum

1: Probleemstelling en doelstelling

2: De bijzondere zijnswijze van de mens: actie

1. Effect en gerichtheid
2. Gerelateerde karakteristieken van (menselijk) gedrag
3. Overige karakteristieken van (menselijk) gedrag

3: De biologisch-praktische functie van actie
1. De biologische functie van gedrag
2. De biologische functie van motivatie

4: De existentiële functies van menselijk gedrag
1. Doelen als middel tot actie
2. De onmisbaarheid van weerstand
3. De dubbele betekenis van succes en falen
4. De drie existentiële functies
5. De sociale bestaanswijze van de mens

5: De verhouding van de biologisch-praktische tot de existentiële functies van gedrag
1. Latente vs. manifeste vervulling van de exuistentiële functies van gedrag
2. Uitleg schema
3. Manifest worden van de existentiële functievervulling
4. De existentiële actie-noodzaak opereert niet naast, maar via de inhoudelijk-motivationele factoren
5. Helwigs formulering van de verhouding
6. Verdere afbakening van het begrip existentiële actienoodzaak

6: Invulling en opbouw van het individuele bestaan
1. De drie hoofdvoorwaarden voor menselijke actie
a) Motivatie / stellingname / doelkeuze
b) Weerstand en aanpassing
c) continuïteit (trouw, hechting)
2. Centrale, perifere en triviaal-instrumentele activiteiten

7: Voorwaarden voor existentieel bevredigend handelen
1. Vijftien vorwaarden voor existentiële bevrediging uit het handelen
2. Terugblik op de 15 voorwaarden voor existentiële bevrediging
3. Goede en slechte vervulling van de existentiële functie van actie onder de beide condities van het motivatiemodel
4. Motivationele implicaties van de voorwaarden voor bestaansbevrediging

8: Levensdramatiek
1. Levensdramatiek
2. Levensdramatiek is een existentiële noodzaak
3. Losmaken en beheersen
4. De dramaturgische methode in de psychologie

9: Existentie-versterkers bij verminderd functioneren
1. Onvoldoende vooruitgang in de projecten
2. Te weinig sociale respons
3. Onvoldoende relevantie van de resultaten
4. Een gebrek aan doelen; bestaansleegte
5. Onvoldoende weerstand

10: Bestaansaantastingen
1. Bestaansaantastingen: externe veranderingen
2. Bestaansaantastingen: interne veranderingen
3. Secundaire condities

11: Gedragspathologie: reacties
1. Vier in principe normale reactiewijzen op problemen
2. De vier standaardreacties in abnormale vorm
3. Vier in principe pathologische reactiewijzen

12. Een theorie van psychopathologie
1. Fundamentele repertoiredeficiënties
2. De rol van vicieuze cirkels en neerwaartse spiralen
3. De onderschatte rol van pech in het ontstaan van problematisch gedrag

13: Existentiële psychodiagnostiek en therapie
1. Existentiële analyse
2. Meting van de kwaliteit van het bestaan
3. Psychotherapie

14: Algehele samenvatting

Referenties

Aanhangsel: Meer over Paul Helwig


Terug naar cursus-overzicht