Burger- en militaire slachtoffers Eygelshoven
in WO II en in latere conflicten
Op 4 mei houden wij onze Dodenherdenking. Staan we twee minuten stil. Noemen we de dorpsgenoten op die stierven in de oorlog en daarna in gewapende conflicten. Zij die stierven in de mobilisatie en de Meidagen van 1940, zij die stierven toen - per ongeluk - bommen op de hoek van Torenstraat en Marktstraat vielen.
We noemen dan ook de joodse dorpsgenoten die werden weggevoerd en vermoord om wie ze waren. En zij die stierven door de granaatregens die vielen vlak voor maar ook nog na onze bevrijding in september 1944. En ook dorpsgenoten die ver weg van huis stierven zoals in de Javazee, in Japanse krijgsgevangenschap in Birma en de jonge mannen die later in Nederlands-Indië stierven aan ziektes en bij ongelukken, of in Korea en Nieuw-Guinea omkwamen.
We noemen de vijf bemanningsleden - van de tien aan boord van de Amerikaanse B17 - en alle zeven van de Brits-Canadese Lancaster-bemanning die boven Eygelshoven hun leven verloren. Net als de 17 Amerikaanse militairen die op de kolenmijn Julia stierven.
Er stierven ook jonge mannen uit onze gemeenschap in Duitse dienst. Vrijwillig of gedwongen door hun Duits staatsburgerschap. Zij worden op 4 mei nog niet herdacht.
Terwijl het leed van hun dood bij hun ouders en naaste familielieden even groot zal zijn geweest.
Op de avond van 4 mei 2020 om 20 uur mijmerde ik dat ik eigenlijk alleen maar de namen (her)kende van mijn dorpsgenoten, maar verder niets van hen wist. Amper iets over hun dood en zeker niets over hun leven. Over de twaalf geallieerde vliegeniers die ook genoemd werden, wist ik veel meer door mijn eigen onderzoek. Maar van de bijna 60 andere personen nagenoeg niets.
Samen met pastoor Heemels zette ik de schouders eronder. Eerst maakten we een startlijst met behulp van oude lijsten en publicaties. Daarbij kwamen ook nog personen ter sprake die later toch niet op de lijst bleken thuis te horen. Ook bleek dat er een persoon al sinds het begin van de 4 mei herdenking gemist was: een militair die tijdens de mobilisatie stierf. Weer later bleek dat ik er bij mijn onderzoek ook nog een militair gemist had die in Nederlands-Indië stierf.
Met die startlijst ging ik de locale, gemeentelijke en nationale archieven in om zo te proberen familieleden op te sporen en ook om ‘haakjes’ voor verder onderzoek te vinden. Na het zoeken, vinden en verzamelen kwam het schrijven en toen we daarmee klaar waren, hadden we dik 45 pagina’s informatie met hun levensverhalen. Om zo meer van hen te kunnen vertellen dan alleen het noemen van hun namen. Daarbij voegde we twee oorlogsdagboeken en kwamen zo op een boekje van 90 pagina’s uit.
Dit boekje met de titel ‘Eygelshoven herdenkt’ is te koop bij de Stichting ‘Eygelshoven door de eeuwen heen’ voor € 7,-/stuk. U kunt het daar ook bestellen per e-mail.
Aanvullingen
Inmiddels zijn er ook enkele aanvullingen. Ik ontving die na het ter perse gaan van het boekje ‘Eygelshoven herdenkt’ in mei 2021.
Burgers in/uit Eygelshoven
Bommen, juli 1941
Balthazar Sebastian Hamers, Gerardus Hubertus Vrancken, Anna Maria Heckmanns,
Maria Katharina Antonetta Jurgens-Debie, Josef Maria Jozefina Jurgens,
Anna Maria van den Dries-Plum en Leonard Joseph Willems.
Jodenvervolging, 1942-1945
Charles Jacob van der Zijl, Erwin Levy, Selma Levy-Simon, Dagobert Levy, Günther Levy,
Manfred Levy, Gottschalk Norbert Simon, Henriette Simon-Breuer en Liese Lotte Lehmann.
Granaten, najaar 1944
Rosa Anna Cichowski, Johannes Petrus Maria Verlaan, Hendrik Kreeft, Peter Coervers,
Elisabeth Gertrudis Maria Cornelia van den Hoek-Diemel, Adriana Beenhakkers-Struijk,
Martin Joseph Römkens, Stanislaus Ras, Johan Leonard Reinartz, Philippus Ebertus Vermeulen,
Peter Gerard Schrijen, Gerard Joseph Voraschen, Josef Vijgen en Hubert Lutgens.
Gestorven in Nederlands-Indië, Duitsland en Frankrijk
Johannes Josephus Guillaume Mesters, René Vincent Coenen, Aloysius Koch en
Jean Louis Duc Dekking.
Lees meer over Duc Dekking
Militairen uit Eygelshoven
In Nederland, tijdens de mobilisatie
Jan Jakob Consten.
In Nederland, mei 1940
Ernst Josef Verheul.
In Nederlands-Indië en Birma 1942-1945
Hubert Claus en Johann Leonard Packbiers.
In conflicten na 1945
In Nederlands-Indië:
Peter Joseph Nusdorfer, Johan Hubert Winkels, Hubertus Willem Hermans,
Peter Hendrikus Dings, Gerardus Hendricus Maria Rutten en Peter Johan Haanraats.
In Korea: Johannes Hubertus Sour.
In Nederlands-Nieuw Guinea: Godfried Friedrich Gerardus Immers.
Geallieerde militairen in of boven Eygelshoven
Amerikaanse vliegtuigbemanning, oktober 1943
Donald Paul Breeden, William James Martin, Harvey Arlie Manley, Leonard Roy Henlin en
Robert G. Wells.
Lees meer over de vermissing van de co-piloot Donald Paul Breeden (NL-versie)
Lees meer over de vermissing van de co-piloot Donald Paul Breeden (GB-versie - uitgebreider)
Amerikaanse soldaten op de mijn Julia, december 1944
Joseph V. Herrimon, Franklin Ballard, Dalton W. Carr, Lester S. Partin, Arthur G. Williams,
John Ralph Love, Stephen F. Olenik, Floyd T. Johnson, Charles J. Pepper, Robert K. Jones,
Charles W. Warren, Earl A. Kilgo, James N. Wilbanks, Thomas W. Casper,
Mark L. Varner, Robert H. Walls, Henry Bevis Legget en Hyman Fine.
Canadese en Britse vliegtuigbemanning, december 1944
James Anthony Sherry, Donald Howard Bennett, Michael Bernyk, Jean Cletus Dazé,
Clarence Young uit Canada en Kenneth Surman en Alexander Martin uit Groot-Brittannië.
Lees meer over het noodlot van deze bemanning
Genoemd op de websites van de Oorlogsgravenstichting en de Duitse Volksbund
Nadat het boekje ‘Eygelshoven herdenkt’ klaar was op basis van de namen die in Eygelshoven jaarlijks worden gehanteerd bij de Dodenherdenking op 4 mei, kwam ik op Oorloggravenstichting.nl nog een aantal andere personen tegen die met Eygelshoven verbonden blijken en door oorlogsgeweld zijn omgekomen. Zo ook op de website van de Duitse Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge en op oorlogsbronnen.nl.
In Duitse dienst gestorven
Zeker twaalf jongemannen verbonden aan Eygelshoven gingen in de Tweede Wereldoorlog - al dan niet vrijwillig - in een Duitse (militaire) dienst en kwamen daardoor om. Zij worden op 4 mei (nog) niet herdacht, maar het leed zal bij hun ouders en de andere familieleden niet minder zijn geweest toen zij bericht kregen van hun dood. En de kans om hun leed delen was bijna nul.
Woonachtig in Eygelshoven
Peter George Jongen, Kerkraderstraat 12, geboren in Eygelshoven, op 8 maart 1944 gestorven bij Narva (Estland),
Josef Wick, Hopelerweg 2, geboren in Eygelshoven, gestorven in juni 1944 in Langrune-sur-Mer (F), en
Jean Mulder, Hooffdstraat 162, geboren in Roermond, gestorven op 21 februari 1945 in Bad Nauheim (D).
Geboren in Eygelshoven
Peter Machuta is op 2 oktober 1941 gestorven nabij Wotrja (R) en waarschijnlijk als onbekende soldaat begraven op de ‘Kriegsgräberstätte Duchowschtschina’ bij Smolensk (R),
Gustav Kurowski sterft op 30 oktober 1941 nabij Bykowo in Rusland alwaar hij waarschijnlijk nog begraven ligt in een veldgraf,
Hans Lehahn sterft op 24 januari 1944 in Kertsch op de Krim; zijn graf is onbekend,
Johannes Claus die op 29 juli 1944 ‘ergens aan het Oost-front’ sterft,
Frans Joseph Hubert Nusdorfer sterft op 1 augustus 1944 in Duitse militaire dienst op de ‘Kinderheimhöhe’ bij Narwa in Estland,
Franz Vodisek is gestorven op 9 november 1944 in Komlo (H) en begraven op de Kriegsgräberstätte’ in Budaörs nabij Budapest (H), en
Paul Linke die vermist is sinds april 1945 en begraven in of nabij Nizjni Tagil II (R).
Woonachtig geweest in Eygelshoven
Max Linke (*27-2-1911 in Altwasser (nu Wałbrzych in Polen) een broer van Paul is op 19 augustus 1942 in Abganerowo in Rusland gestorven,
Johann Kowalski, geboren in Selm (D), gestorven op 9 oktober 1942 in Terekskoye in het Kaukasus-gebergte (R), zijn graf is (nog) onbekend.
"Het zijn de levenden die de doden de ogen sluiten.
Het zijn de doden die de levenden de ogen openen".
Tekst op het ‘verbroederingskruis’ in het Wormdal nabij Kohlscheid (D) .
Terug naar de start
